کاربرد آنالیز شبکه در برنامه ریزی فضاهای سبز شهری نمونه مورد مطالعه: کلان شهر اهواز

نوع مقاله : مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

1 گروه مدیریت محیط زیست ، دانشگاه آزاد‌ اسلامی، واحد اهواز، ایران

2 عضو هیئت علمی گروه معماری ، دانشکده مهندسی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 گروه مدیریت محیط زیست، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

توسعه بی‌رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش‏های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه‏هایی می‏گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده‏اند. با این وجود لکه‌های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند همچنان می‌توانند همچون یک شبکه‌ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد اکولوژیک سیمای سرزمین نقش ایفا کنند. هدف از این پژوهش ارزشیابی فضاهای سبز موجود، در حفظ پیوستگی شبکه سبز شهری کلانشهر اهواز و استفاده از نتایج حاصل در مطالعات برنامه‌ریزی فضای سبز و افزایش سرانه سبز شهری است. روش این مطالعه مدلسازی و مطالعه‌ی موردی است و رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین و روش آنالیز شبکه اتخاذ شده است. در مدل‌سازی شبکه، کلیه لکه‌های سبز عمومی و خصوصی موجود در سیمای سرزمین شهر اهواز، نمونه‌ی مطالعاتی، جهت ارزش‌های زیستگاهی لحاظ گردید. شبکه سبز شهری در محیط GIS بر اساس تئوری گراف مدل‌سازی شد و با سنجه‌ IIC، پیوستگی شبکه و اهمیت اجزای آن سنجش شد. همچنین اهمیت هریک از لکه‌های سبز در پیوستگی شبکه، بررسی و لکه‌ها بر اساس اهمیت‌شان با سنجه‌ی dIIC اولویت‌بندی شدند . نتایج نشان داد لکه‌های سبز وسیع‌تر، اولویت بالاتری بدست آوردند که عمده آنها اراضی زارعی ناحیه 4 و 5 و پارک شهری در ناحیه 3 می‌باشند. لکه‌های با ارزش اکولوژیک بالا، پراکنشی خطی در امتداد رودخانه دارند. شناخت دقیق لکه‌‌های سبز ارزشمند به افزایش هدفمند سرانه فضای سبز و توزیع صحیح آنها در شهر بویژه مناطق دارای سرانه پایین منجر می‌گردد. شناخت لکه‌های سبز ارزشمند توسط مسئولان و برنامه‌ریزان شهری، موجب حفاظت و تقویتشان در روند روبه‌رشد توسعه شهر می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات