فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 19، زمستان 90

تعیین میدانی میزان آلاینده های هوا و شاخص PSI در توقفگاه های

 اتوبوس های درون شهری  تهران 

نبی اله منصوری[1]

امیر جمشیدی قاسم آبادی[2]

amirjamshidi5@gmail.com

چکیده

اثر زیان آور آلودگی هوا بر سلامت انسان بر هیچ کس پوشیده نیست. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست؛ لذا استفاده از شبکه حمل و نقل شهری خصوصاً اتوبوس از جمله راهکارهای مدیریتی کاهش آلودگی کلانشهر تهران بوده و توقفگاه های اتوبوس های درون شهری از جمله مکان هایی است که از نقطه نظر سنجش تولید  آلاینده های اصلی هوا حایز اهمیت می باشد.

این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده و هدف آن تعیین میزان آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM₁₀) در هوای آزاد توقفگاه های اتوبوس های درون شهری در مناطقی از شرق، غرب و جنوب تهران می باشد، تا با تعیین میزان این آلاینده ها و شاخص استاندارد آلودگی(PSI)، وضعیت کیفی هوای آزاد این مناطق مورد ارزیابی قرار گیرد. با استفاده از آنالایزرهای دیجیتال سنجش آلاینده های گازی (SAAF22M،SAAC32M ، SACO12M، SAO_3­42M)و دستگاه نمونه‌گیری  PM₁₀(Low Sampler Model:BGIPQ100)، نمونه گیری های لازم از تابستان 88 تا بهار 89 صورت پذیرفت.جهت نمونه گیری ذرات معلق در یک دورة 24 ساعته، 6 ایستگاه و به منظور نمونه گیری آلاینده های گازی هوا در هر دورة 8 ساعته (4 نمونه از هر ایستگاه در ساعات 4،5،9و11)، مجموعاً 6 نمونه جهت ذرات معلق و 144 نمونه نیز جهت گازها در هر فصل و  نهایتاً 24 نمونه جهت ذرات معلق و 576 نمونه جهت گازها در یکسال اخذ شده است.

نتیجه تحقیق نشان می دهد از نقطه نظر میزان تولید آلاینده های گازی در سایت مناطق انتخابی، میزان آلودگی در هیچ یک از سایت ها فراتر از حد استانداردهای مصوب مشاهده نگردید. در مورد ذرات معلق  (PM₁₀)نیز میزان آلودگی در تابستان و پائیز 88 در جنوب تهران به میزانµg/Nm³ 9/152 و µg/Nm³1/163، فراتر از حد استاندارد بوده است. با استفاده از نتایج این تحقیق می توان در تدبیر راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت کنترل و کاهش آلاینده ها با هدف بهبود سیستم بهره گرفت.

کلمات کلیدی: آلودگی هوا، محیط زیست، آلاینده های گازی و ذرات معلق هوا، PSI، اتوبوس های درون شهری، توقفگاه .

مقدمه

بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست. شاید بتوان علل اصلی آلودگی هوا را در احتراق ناقص و نامناسب جستجو کرد که در اثر عدم سوخت رسانی کامل و یا نسبت نامناسب هوا و سوخت پس از احتراق آلاینده هایی نظیر مونواکسید کربن، اکسیدهای گوگرد، اکسیدهــای نیتروژن، ذرات معلق، خاکستر و دوده و هیدروکربن های نسوخته یا تبدیل نشده وارد هوا شده و آلودگی آن را سبب می شوند. تحقیقات بسیاری در زمینه کنترل و سنجش میزان آلاینده های هوا در نقاط مختلف جهان و ایران صورت گرفته است(1). از جمله این تحقیقات می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. در تحقیقی که در سال 2010 در داکای بنگلادش صورت پذیرفت، غلظت سه آلاینده PM₁₀، CO و NOx اندازه گیری و با نتایج به دست  آمده در سال 2001 در همان سایت ها مورد قیاس قرار گرفت. بر این اساس میزان غلظت ذرات معلق در سال 2010 بین 2 تا 5 برابر، مونواکسید کربن 5/1 تا 4 برابر و اکسیدهای ازت بین 5/0- تا 5 برابر کاهش نشان داد.
2.   در بررسی گسترده ای که در شهر گوانجوی چین از سال 1981 تا 2006 میلادی با هدف تعین سهم آلاینده های شاخص بر حسب درصد صورت گرفت، بیشترین سهم آلایندگی مربوط به ذرات معلق با 62% و سهم آلاینده های شاخص دیگر نظیر دی اکسید گوگرد برابر با 12%، دی اکسید ازت 7% و سایر گازهای آلاینده 19% بوده است.  
3. در بررسی دیگری که در هوای آزاد شهر لوس آنجلس ایالات متحده از سال 1980 تا 2005 میلادی صورت پذیرفت، روند تغییرات غلظت گاز O₃ مورد بررسی قرار گرفت. بر طبق این تحقیق روند کاهشی تولید این آلاینده در هوای شهر از میزان متوسط µg/m³90 به µg/m³10 تقلیل یافت (9 برابر کاهش).
4.  طی بررسی گسترده ای که توسط WHO در نقاط مختلف جهان صورت پذیرفت، میزان آلاینده TSP در سال 1979، میزان PM₁₀ در 1997 و میزان گازهای SO₂ و NO₂ در سال 1999 اندازه گیری و با حدود استاندارد مقایسه گردید. در نتیجه از نقطه نظر تولید آلاینده ها بیشترین میزان تولید TSP، PM₁₀، SO₂ و NO₂ به ترتیب شهرهای دهلی نو، دهلی نو، چونگ کوئینگ و شانگهای و کمترین میزان تولید TSP، PM₁₀، SO₂ و NO₂ به ترتیب شهرهای توکیو، هنگ کونگ، جاکارتا و دهلی نو گزارش گردید(2).
5. در دهه 1990 در شهرهای بانکوک و مکزیکوسیتی روند رو به کاهش TSP  مشاهده شده است، ولی در چند شهر چین از جمله Guangzhou روند رو به افزایش در غلظت TSP مشاهده شده است. طوری که غلظت TSP در سال‌های اخیر 1992-1990 از μg/m³150 به بیشتر از μg/m³300  افزایش داشته است. مقادیر PM₁₀ نیز در چندین شهر مورد پایش قرار گرفته است. بالاترین غلظت PM₁₀ در کلکته و دهلی‌نو با مقادیر متجاوز بر μg/m³200 گزارش شده است(3).
6. اندازه‌گیری غلظت PM₁₀ در سایت‌های شهری در فنلاند در سال 1998 انجام شده است. در این تحقیق نمونه‌های ذرات معلق با استفاده از پمپ نمونه‌گیری Hi-Vol گرفته شد در این تحقیق غلظت سالیانه (44-11) میکروگرم بر متر مکعب و متوسط ماهیانه (13-5) میکروگرم بر متر مکعب در مورد PM₁₀ سنجش شده است و نتیجه‌گیری شد که حداکثر غلظت‌های PM₁₀ در ماه‌های مارس و آوریل رخ می‌دهد.
7. اندازه‌گیری PM₁₀ در شهر برلین آلمان در سال 1999: طی این تحقیق در سال 1999 متوسط مقادیر سالیانه PM₁₀ در شهر برلین بین (25-18) میکروگرم بر متر مکعب گزارش شد. هم‌چنین نسبت PM₁₀/TSP   در این شهر بین 79/0-76/0 به دست آمد(4).
8. در تحقیقی که توسط Sun Yang و همکاران از 24 نوامبر 2004 تا 4 دسامبر 2004 در کشور چین صورت پذیرفت، میزان گاز SO₂ در لایه های عمودی اتمسفر مورد سنجش قرار گرفت. در این تحقیق که توسط آکادمی علمی چین انجام گرفت، پس از استخراج از آنالایزرها در 4 ارتفاع 8، 47، 120 و 280 متری بررسی گردید و نتیجة به دست  آمده بالاترین غلظت SO₂ را  ppb 3/172 نشان داد که میزان آن به ازاء تقریباً هر 50 متر افزایش می یابد.
9. در تحقیقی که در سال 2003 توسط R.W. Simpson و همکاران در استرالیا منتشر شد، مواجهه با غلظت های مختلف TSP بررسی شده و جریانهای اتمسفریک مدلسازی گردید. در نهایت این نتیجه حاصل به دست  آمد که میزان ذرات با بروز استرس ارتباط دارد(5).
10. در تحقیقی که در سال 2003 توسط A.J. Jakeman و همکاران در استرالیا منتشر شد، متوسط ساعتی غلظت CO در وسایل نقلیه و میزان انتشار این گاز اندازه گیری و با حد استاندارد هوای آزاد مقایسه می گردد. در این تحقیق از مدل منبع خطی (محاسبة متوسط فصلی نسبت به سال) استفاده شده است که در آن حداکثر غلظت یک ساعتة CO در کانبرای استرالیا در فصل بهار اندازه گیری شده و متوسط 8 ساعتة آلودگی ناشی از منابع متحرک مشخص گردیده است.
11. در تحقیقی که در سال 2003 توسط Ian G. McKendry در کانادا منتشر شد، 9 ایستگاه در شهر مونترال جهت سنجش و آنالیز گازهای O₃ و NO_x در نظر گرفته شد. در نتیجه مشخص گردید در قسمت های مرکزی شهر بیشترین تأثیر در فصل بهار می باشد که با افزایش پایداری و کاهش ترکیبات سربی، غلظت NO_x افزایش می یابد. استاندارد یک ساعتة ازن ppb 82 است که در 2 ایستگاه 10 روز سال بیش از این حد بوده است. بیشترین غلظت ازن در محلهایی مشاهده شد که فرایند تولید این گاز موجود بوده است. همچنین در بخش حمل و نقل در مرکز شهر نسبت VOCs به NO_x تقریباً  5 برابر می باشد.
12. در تحقیقی که در سال 2007 توسط Kai ZHOU  و همکاران در چین انتشار یافت، متوسط سالانة غلظت SO₂،NO₂،PM₁₀ وCO طی 25 سال گذشته در شهر گوانجو مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که TSP ها برجسته ترین آلاینده هایی هستند که در هوای آزاد و محیط زیست این شهر وجود دارد. سهم این آلاینده ها در حدود 62%، دی اکسید گوگرد 3/12% و اکسیدهای ازت 4/6% می باشد. متوسط API در کوانجو طی 6 سال از برخی شهرهای چین مانند تیانجین، نانجینگ، هانگ ژو، سوژو و شانگهای بیشتر و از شهرهای شن ژن، ژوهای و شانتو کمتر بوده است. با وجود اینکه غلظت آلاینده ها طی این سال ها پائینتر آمده است ولی کماکان با استانداردهای امریکا، اروپا و هنگ کنگ اختلاف دارند.
13. در تحقیقی که در سال 2003 توسط Menachem Luria و همکاران در شهردارالسّلام تانزانیا انتشار یافت، میزان غلظت های CO و NO_x مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این که میزان NO_x از حد استاندارد ppm 1 افزایش نشان داد؛ در حالی که استاندارد غلظت گازهای CO و NO_x در هوای آزاد ppm 30 و 5/0 می باشد. طبعاً حجم ترافیکی و شکل هندسی خیابان ها حایز اهمیت می باشد. بیشترین سطح آلودگی در خیابان های باریک و در محل مراکز تجاری بدلیل افزایش بار ترافیکی وجود داشت(6).
14. در گزارشی که در سال 1386 توسط شرکت بهینه سازی مصرف سوخت کشور منتشر گردید، سهم انتشار آلاینده های ذرات معلق، CO و NOx در سطح ملی مورد بررسی قرار گرفت که بر طبـق آن، این سهم جهت آلاینده های مذکور به ترتیب 83، 94 و 69 درصد بوده است(7).
15. در بررسی دیگری که در سال 1384 توسط شرکت کنترل کیفیت هوا در خصوص سهم انتشار بخش های مختلف حمل و نقل کلانشهر تهران در تولید آلاینده های مختلف صورت گرفت، سهم اتوبوسرانی در انتشار ذرات معلق، SO₂، NO₂ و CO به ترتیب 02/11%، 12/4%، 13% و 71/0% بوده که در مجموع در رده پنجم منابع آلاینده از 8 منبع قرار گرفت. در این رده بندی خودروهای سواری با 5/34% در رتبه اول آلایندگی و اتوبوس های بین شهری با 56/0% در رتبه آخر قرار گرفتند(8).

هدف از انجام این پژوهش تعیین میزان آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM₁₀) در هوای آزاد  پارکینگ اتوبوس های درون شهری در مناطقی از شرق، غرب و جنوب تهران می باشد، تا در نهایت با تعیین میزان متوسط سالانه و تعیین شاخص استاندارد آلودگی (PSI) وضعیت کیفی هوای آزاد این مناطق مورد ارزیابی قرار می گیرد.    

مواد و روش ها

این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی می باشد. در انجام این تحقیق ابتدا مطالعات مشابه در ایران و سایر کشورها و اطلاعات مربوط به اندازه گیری آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM₁₀)­ بررسی گردیده و توصیه ها و استانداردهای جهانی در این خصوص لحاظ می گردد؛  سپس مناطق و سایت ها، ایستگاه های سنجش آلاینده ها، تعداد ایستگاه ها و موقعیت مکانی آن ها شناسایی و استراتژی سنجش آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM₁₀)­ و برنامة زمانی اندازه گیری ها و دستگاه های مورد نیاز تعیین  می گردد. در ادامه با تهیه بانک اطلاعاتی جهت ذخیرة داده ها، تحلیل داده ها و استخراج نتایج و مقایسه نتایج با استانداردهای معتبر بین المللی، راهکارهای مناسب جهت کنترل و کاهش آلاینده و در نهایت تهیه و تدوین گزارش نهایی ارایه می گردد.

در این مطالعه براساس امکانات و اهمیت پارامترهای ذکرشده آلاینده های اصلی هوا نظیر دی اکسید گوگرد(SO₂)، دی اکسید نیتروژن(NO₂)، مونواکسید کربن(CO)، ازن(O₃) و ذرات معلق کوچک تر از 10 میکرون (PM₁₀) جهت اندازه‌گیری انتخاب و مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.

              از آن جایی که زمان اندازه گیری آلاینده های گازی و ذرات معلق در یک دورة یکساله و در چهار فصل (4 مرحله) می باشد، لذا حتی المقدور دو هفته میانی از ماه دوم از هر فصل به عنوان نمایندة آن فصل جهت اندازه گیری ها انتخاب گردید. شروع فعالیت تابستان88 و پایان آن بهار 89 می باشد.

              در اندازه گیری ذرات معلق (فازاول از هر مرحله) نیز جهت نمونه گیری، دوره ای 24 ساعته لحاظ گردید.

در اندازه گیری آلاینده های گازی (فاز دوم از هر مرحله) با عنایت به نوع فعالیت، یک دورة 8 ساعته از 4 صبح تا 11صبح انتخاب گردید.

تعداد نمونه بستگی به هدف نمونه برداری، غلظت آلاینده و نحوة انتشار مواد آلاینده دارد. چنانچه انتشار مواد در محیط کار یکنواخت باشد 2 تا 5 نمونه جهت تعیین غلظت آلاینده در محیط کار کافی خواهد بود(9) .

جهت نمونه گیری ذرات معلق در یک دورة 24 ساعته، 6 ایستگاه و به منظور نمونه گیری آلاینده های گازی هوا در هر دورة 8 ساعته (4 نمونه از هر ایستگاه در ساعات 4،5،9و11)، مجموعاً 6 نمونه جهت ذرات معلق و 144 نمونه نیز جهت گازها در هر فصل و  نهایتاً 24 نمونه جهت ذرات معلق و 576 نمونه جهت گازها در یکسال اخذ شده است.

ـ سنجش غلظت گازها:

توسط سیستم نمونه‌برداری شامل پمپ، باطری و جعبه شیشه ای، نمونه‌ای از هوای محیط در کیسه‌های مخصوص و مقاوم (Tedlar Bag) جمع‌آوری شده و سپس توسط دستگاه های آنالایزر، غلظت گازهای مورد نظر در نمونه‌ها اندازه‌گیری می‌شود. به علت ماهیت گاز منوکسید کربن برای نمونه برداری، نیاز به باکس شیشه‌ای نمی باشد؛ زیرا بیشتر در نمونه گیری هیدرو کربن هـا از این باکس استفاده می گردد.

آنالایزرهای مورد استفاده به شرح ذیل می‌باشند:

جدول 1- آنالایزرهای مورد استفاده در سنجش آلاینده های گازی

ـ سنجش غلظت ذرات معلق:

به منظور سنجش غلظت ذرات معلق موجود در هوای محیط، از دستگاه نمونه‌گیری هوا
 (Low Sampler Model:BGIPQ100) استفاده شده است. این دستگاه هوای محیط را با شدت تقریباً ثابت (20 lit/min) از یک فیلتر عبور می‌دهد و ذرات معلق موجود در هوا را بر روی آن می‌نشاند. از تقسیم اختلاف وزن فیلتر در طی نمونه‌گیری، بر حجم کل هوای عبوری از فیلتر، غلظت ذرات معلق در مدت زمان نمونه‌گیری تعیین می‌ گردد(10).

یافته های تحقیق:

با توجه به نتایج به دست آمده می توان وضعیت انتشار آلاینده‌های مختلف در زمان های مورد سنجش را با یکدیگر مقایسه نمود؛ بدین ترتیب می توان زمان انباشت آلاینده‌ها را مورد مطالعه دقیق تر قرارداده و از روی آن اقدامات پیشگیرانه را تعریف نمود و یا نقاط حساس را مورد شناسایی قرارداد. نهایتاً با این چنین تحلیل هایی می توان نقاط تأثیرگذار بر روی آلایندگی محیط را مشخص نموده و در اقدام‌های اصلاحی مورد ملاحظه قرار داد. نتایج حاصل از نمونه گیری ها در هر فصل به شرح جداول زیر می باشد:

جدول2- نتایج حاصل از سنجش میزان غلظت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، تابستان88

جدول3- نتایج حاصل از سنجش میزان غلظت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، پائیز88

    جدول4- نتایج حاصل از سنجش میزان غلظت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، زمستان88

جدول5- نتایج حاصل از سنجش میزان غلظت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، بهار89

ـ بررسی نتایج حاصله از منظر شاخص استاندارد آلودگی(PSI)

در محاسبه PSI از فرمول زیر استفاده می گردد:

به منظور تسهیل در امر محاسبة شاخص استاندارد آلودگی در هر فصل، با استفاده از نرم افزار EXCEL 2007 و نوشتن فرمول های مربوطه محاسبة این شاخص میسر گردید.

نمودار 1- مقایسه شاخص استاندارد آلودگی (PSI) جهت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، در تابستان88 

نمودار 3-  مقایسه شاخص استاندارد آلودگی (PSI) جهت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، در زمستان88 

نمودار 4-  مقایسه شاخص استاندارد آلودگی (PSI) جهت آلاینده های گازی و ذرات معلق در هوای آزاد

 توقفگاهاتوبوس های درون شهری تهران، در بهار 89

تفسیر نتایج

با عنایت به اطلاعات جمع آوری شده از 42 ایستگاه سنجش در هر فصل که در سطح سایت های انتخابی پراکنده بوده است، در مدت زمان یک سال نمونه گیری خلاصة نتایج به شرح جدول 2 تا جدول 5 آورده شده است. در نمودارهای شمارة 1 تا 5  نیز نتایج به دست  آمده از منظر شاخص استاندارد آلودگی(PSI) ارائه گردیده است.

با عنایت به نتایج حاصل شده و نیز محاسبة شاخص PSI، از نقطه نظر تولید آلاینده ذرات معلق بالای10 میکرون (PM₁₀) در جنوب تهران، عدد حاصله در فصل تابستان88 فراتر از حد استاندارد بوده است که علت آن عدم وزش باد و سکون هوا و مهمتر از همه افزایش آلاینده های هوا ناشی از کل منابع متحرک در آن منطقه گزارش گردیده است؛ بطوریکه طبق گزارش پایگاه های سنجش شرکت کنترل کیفیت هوا دقیقاً در همان زمان نمونه برداری در سایت ها، میزان این آلاینده در تابستان88 ، µg/Nm³ 84/152 بوده است. در خصوص علت افزایش بیش از حد تولید این آلاینده در پائیز88 (µg/Nm³1/163) علاوه بر عدم وزش باد مناسب، می توان روشن بودن تعدادی از اتوبوس ها به مدت زمان نسبتاً طولانی در منطقه را علت این امر دانست. خوشبختانه با تدابیر مسئولین محترم و صدور دستورالعمل های مربوطه این مشکل مرتفع گردید؛ به نحوی که در نتایج به دست  آمده در زمستان88 و بهار 89 در همان منطقه، میزان تولید این آلاینده به ترتیب به میزان µg/Nm³4/88 و µg/Nm³ 3/69 تقلیل یافت. در مورد تولید سایر آلاینده ها نیز مشکل خاصی وجود نداشته و میزان تولید آن ها کمتر از حد استاندارد بوده است.    

پیشنهادها

1. خارج از رده نمودن اتوبوس های فرسوده و قدیمی
2. تجهیز و به روز نمودن ناوگان اتوبوسرانی با ورود اتوبوس های دارای استانداردهای  زیست محیطیEUROII,III  
3. استفاده از سوخت های پاک نظیر CNG به عنوان سوخت جایگزین گازوئیل
4. استفاده از سوخت گازوئیل ویژه (با گوگرد کمتر از ppm400)
5. استفاده از لنت ترمزهای بدون آزبست
6. مدیریت انرژی به منظور استفاده صحیح و بهینه از حامل های انرژی
7. خاموش نمودن اتوبوس ها در زمان توقف طولانی در مبادی و مقاصد پایانه ها و خطوط
8. تعمیرات دوره ای پمپ انژکتور اتوبوس ها به منظور بهینه سازی مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا
9. تعویض به موقع فیلترهای هوا، روغن، گازوئیل، سوزن انژکتور، استفاده از مکمل ها و افزودنی ها، نظافت باک و...
10. تنظیم به موقع موتور
11. جداسازی آب و رسوبات از سوخت گازوئیل در جهت دستیابی به سوخت خالص و جلوگیری از وارد نمودن صدمه به موتور اتوبوس و به تبع آن کاهش آلودگی هوا

منابع

1. منوشان، حسام، (1387)، « امکان سنجی اعمال استاندارد ذرات معلق ریز(PM_2.5)  در استاندارد هوای آزاد ایران»، پایان نامة کارشناسی ارشد در رشتة مهندسی محیط زیست ـ گرایش آلودگی هوا، دانشکدة محیط زیست و انرژی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
2. http://www.who.com (14-16 November 2000)
3. http://www.epa.gov/ttn/oarpg
4. WHO, (2000),``Guideline for Air quality`` WHO (see information on, http://who.int/peh). PP 1 to 23 -41 to 46 to 67 to 103.
5. http://www.epa.gov/airs
6. http://www.sciensedirect.com
7. شرکت بهینه سازی مصرف سوخت کشور، اطلاعات جامع حمل و نقل و سوخت، (1386).
8. http://www.tehran.ir/Bus
9. بهرامی، عبدالرحمان، (1387)، ((روشهای نمونه برداری و تجزیة آلاینده های هوا (جلد اول) ))، انتشارات فن آوران، صفحات 4 و 5.
10. http://www.aqcc.org/P-clean-air.htm

Determination of the fieldamount ofairpollutionand PSI Index in the parkingbusesin Tehran city

  Nabi Ullah Mansouri[3]

Amir Jamshidi Ghasem Abadi[4]

Abstract
Introduction:
   The destructive effects of air pollution on human health no one is wearing. The transport network management solutions to reduce pollution in metropolitan cities, including Tehran, especially buses and bus stop within the city, including places where the main air pollutants generated from the point of measurement is important.

Methods:
   This was a cross-sectional study aims to determine the amount of gaseous pollutants and particulate matter (PM10) in the open air bus stop within the urban areas of East, West and South Tehran is to determine the amount of pollutants and pollution standard index (PSI), air quality in these areas should be assessed. Analyzers using the digital measurement of gaseous pollutants (SAAF22M, SAAC32M, SACO12M, SAO₃42M) and sampling PM₁₀ (Low Sampler Model: BGIPQ100), the required sample taken from the summer 88 to spring 89. The PM sampling in a 24-hour period, 6 stations to sample the air gaseous pollutants in each 8-hour period (4 samples from each station for 4,5,9 and 11 O’clocks), a total of 6 samples for particulate matter and 144 the sample gases at the end of each season and 24 samples and 576 samples for gases and particles is obtained in one year.

Conclusion:
   Research result shows that the rate of gas emissions in selected areas, the amount of pollution in any of the sites was not beyond the approved standards. The particulate matter (PM₁₀) pollution levels in the summer and fall of 88 in southern Tehran 152/9 μg/Nm³ and 163/1 μg/Nm³, beyond the standard level.Using the survey results can be useful in devising management strategies to control and reduce emissions with the aim of improving the system utilized.

Keywords: pollution, environment, gaseous and particulate air pollutants, PSI, city bus, stand